ประวัติและข้อมูลของจังหวัดลพบุรี
ลพบุรีเป็นเมืองแห่งความหลากหลายและต่อเนื่องทางวัฒนธรรมยาวนานกว่า ๓,๐๐๐ ปี ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์จนถึงปัจจุบัน ค้นพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์มากที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศ ตั้งแต่สมัยทวาราวดี (พุทธศตวรรษที่ ๑๑-๑๖) ลพบุรีอยู่ใต้อำนาจมอญและขอมจนกระทั่งในตอนต้นของพุทธศตวรรษที่ ๑๙ คนไทยจึงเริ่มมีอำนาจขึ้นในดินแดนแถบนี้ ในรัชสมัยของพระเจ้าอู่ทองปฐมกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา ลพบุรีมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวง กล่าวคือพระเจ้าอู่ทองได้โปรดให้พระราเมศวร ราชโอรสองค์ใหญ่เสด็จมาครองเมืองลพบุรี เมื่อ พ.ศ. ๑๘๙๓ พระราเมศวรโปรดให้สร้างป้อม ขุดคู และสร้างกำแพงเมืองอย่างมั่นคง เมื่อพระเจ้าอู่ทองสวรรคตใน พ.ศ. ๑๙๑๒ พระราเมศวรต้องถวายราชบัลลังก์ให้แก่พระปิตุลาของพระองค์ ซึ่งได้ขึ้นครองราชย์พระนามว่า พระบรมราชาธิราชที่ ๑ ส่วนพระราเมศวรครองเมืองลพบุรีสืบต่อไป จนถึง พ.ศ. ๑๙๓๑ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๑ สวรรคต พระราเมศวรจึงเสด็จขึ้นครองราชย์ ณ กรุงศรีอยุธยาเป็นครั้งที่สอง หลังจากนั้นมาเมืองลพบุรีได้ลดความสำคัญลงไป จนกระทั่งมาถึงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (พ.ศ. ๒๑๙๙-๒๒๓๑) ลพบุรีได้รับการทำนุบำรุงครั้งใหญ่ สืบเนื่องมาจากการคุกคามของชนชาติฮอลันดาที่ติดต่อค้าขายกับไทย ทำให้สมเด็จพระนารายณ์ทรงเห็นว่ากรุงศรีอยุธยานั้นไม่สู้ปลอดภัยจากการ ปิดล้อมระดมยิงของข้าศึกหากเกิดสงคราม จึงได้สร้างเมืองลพบุรีเป็นราชธานีที่สองขึ้น เพราะลพบุรีมีลักษณะทางยุทธศาสตร์เหมาะสม ในการสร้างลพบุรีขึ้นใหม่ สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงได้รับความช่วยเหลือจากช่างชาวฝรั่งเศสและ อิตาเลียน และได้สร้างพระราชวังและป้อมปราการเป็นแนวป้องกันอย่างแข็งแรง สมเด็จพระนารายณ์มหาราชได้ประทับอยู่ที่ลพบุรีเป็นส่วนใหญ่ และโปรดให้ทูตและชาวต่างประเทศเข้าเฝ้าพระองค์ที่เมืองนี้หลายครั้ง สิ้นรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์ฯ แล้ว ลพบุรีก็หมดความสำคัญลง สมเด็จพระเพทราชาได้ทรงย้ายหน่วยราชการทั้งหมดกลับกรุงศรีอยุธยา ในรัชกาลต่อๆ มา ก็ไม่ได้เสด็จมาประทับที่เมืองนี้อีก จนกระทั่งถึงรัชกาลที่ ๔ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ใน พ.ศ. ๒๔๐๖ โปรดฯ ให้บูรณะเมืองลพบุรี ซ่อมกำแพง ป้อม และประตูพระราชวังที่ชำรุดทรุดโทรม และสร้างพระที่นั่งพิมานมงกุฎขึ้นในพระราชวังเป็นที่ประทับ และพระราชทานนามว่า “พระนารายณ์ราชนิเวศน์” ลพบุรีจึงแปรสภาพเป็นเมืองสำคัญอีกวาระหนึ่ง ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ลพบุรีได้รับการทำนุบำรุงอีกครั้งหนึ่งในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ซึ่งได้สร้างเมืองลพบุรีใหม่อันเป็นเมืองทหารอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของทาง รถไฟ มีอาณาเขตกว้างขวาง ส่วนเมืองเก่านั้นอยู่ทางด้านทิศตะวันตกของทางรถไฟ เมืองลพบุรีจึงเป็นศูนย์กลางสำคัญทางยุทธศาสตร์เมืองหนึ่งในปัจจุบันนี้ ลพบุรีอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ๑๕๓ กิโลเมตร มีเนื้อที่ทั้งหมด ๖,๕๘๖.๖๗ ตารางกิโลเมตร
อาณาเขต
ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดเพชรบูรณ์ และนครสวรรค์
ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดพระนครศรีอยุธยา และสระบุรี
ทิศตะวันออก ติดต่อกับจังหวัดนครราชสีมา และชัยภูมิ
ทิศตะวันตก ติดต่อกับจังหวัดสิงห์บุรี อ่างทอง และนครสวรรค์
สิ่งที่น่าสนใจในลพบุรี
กิจกรรม
| ลพบุรี | แหล่งท่องเที่ยวภายในโรงพยาบาลอานันทมหิดล | แหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่มณฑลทหารบกที่ ๑๓ | แหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่ศูนย์การทหารปืนใหญ่ |
งานเทศกาล
| งานทุ่งทานตะวันบานที่ลพบุรี | งานเลี้ยงโต๊ะจีนลิง | งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช | ประเพณีกำฟ้า | ประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ หรือประเพณีแห่พระศรีอาริย์ | ประเพณีใส่กระจาด |
ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น
| อำเภอท่าวุ้ง | อำเภอบ้านหมี่ | อำเภอพัฒนานิคม | อำเภอเมืองลพบุรี | อำเภอโคกสำโรง |
| ระยะทางจากอำเภอเมืองลพบุรีไปยังอำเภอต่างๆ อำเภอท่าวุ้ง ๑๐ กิโลเมตร อำเภอบ้านหมี่ ๓๒ กิโลเมตร อำเภอโคกสำโรง ๓๕ กิโลเมตร อำเภอพัฒนานิคม ๕๑ กิโลเมตร อำเภอหนองม่วง ๕๔ กิโลเมตร อำเภอสระโบสถ์ ๖๕ กิโลเมตร อำเภอโคกเจริญ ๗๗ กิโลเมตร อำเภอท่าหลวง ๘๓ กิโลเมตร อำเภอชัยบาดาล ๙๗ กิโลเมตร อำเภอลำสนธิ ๑๒๐ กิโลเมตร ระยะทางจากจังหวัดลพบุรีไปยังจังหวัดใกล้เคียง สิงห์บุรี ๓๓ กิโลเมตร สระบุรี ๔๖ กิโลเมตร อ่างทอง ๖๗ กิโลเมตร พระนครศรีอยุธยา ๙๘ กิโลเมตร |
การเดินทางรถยนต์๑. จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑ (ถนนพหลโยธิน) ผ่านจังหวัดสระบุรี อำเภอพระพุทธบาท เข้าสู่จังหวัดลพบุรี ระยะทาง ๑๕๓ กิโลเมตร ๒. จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๓๒ ซึ่งแยกจากทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๑ ผ่านจังหวัดพระนครศรีอยุธยา จะมีทางแยกเข้าได้ ๓ ทาง คือ - เข้าทางอำเภอบางปะหัน ผ่านอำเภอนครหลวง เข้าสู่ทางหลวงหมายเลข ๓๑๙๖ ผ่านอำเภอบ้านแพรก เข้าสู่จังหวัดลพบุรี - เข้าตรงทางแยกต่างระดับจังหวัดอ่างทอง ไปยังอำเภอท่าเรือ แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข ๓๑๙๖ ผ่านอำเภอบ้านแพรก เข้าสู่จังหวัดลพบุรี - ผ่านจังหวัดอ่างทอง สิงห์บุรี แล้วใช้เส้นทางหลวงหมายเลข ๓๑๑ (สายสิงห์บุรี-ลพบุรี) ผ่านอำเภอท่าวุ้ง เข้าสู่จังหวัดลพบุรี รถโดยสารประจำทางโดยสาร มีรถโดยสารประจำทางปรับอากาศออกจากสถานีขนส่งหมอชิต ๒ ทุกวัน ตั้งแต่เวลา ๐๕.๐๐-๒๐.๓๐ น. ทุกครึ่งชั่วโมง ค่าโดยสารคนละ ๘๐ บาท รายละเอียดสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ โทร. ๐ ๒๙๓๖ ๒๘๕๒-๖๖ HYPERLINK "http://www.transport.co.th" www.transport.co.th หรือ บริษัท ลพบุรีสิงห์ ทรานสปอร์ต จำกัด ตั้งแต่เวลา ๐๕.๐๐-๒๐.๐๐ น. รถออกทุก ๕๐ นาที ใช้เวลาประมาณ ๒ ชั่วโมง ๔๐ นาที โทร. ๐ ๒๙๓๖ ๓๖๐๓ (สำนักงานลพบุรี) โทร. ๐ ๓๖๖๑ ๒๖๒๗ รถไฟ การเดินทางโดยรถไฟ สามารถเดินทางโดยรถไฟสายเหนือ ออกจากสถานีรถไฟหัวลำโพงทุกวัน วันละหลายเที่ยว รายละเอียดติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่หน่วยบริการเดินทาง การรถไฟแห่งประเทศไทย โทร. ๑๖๙๐, ๐ ๒๒๒๐ ๔๓๓๔, ๐ ๒๒๒๐ ๔๔๔๔ (สำรองตั๋วทางโทรศัพท์ ๓ วันขึ้นไป แต่ไม่เกิน ๖๐ วัน) หรือ www.railway.co.th |
